Vergroot de economische kansen van Mali’s jongeren. Dat neemt de extremisten een troef uit handen. Terroristen en criminelen hebben een feilloos instinct voor de zwakste plekken op de wereld, waar hun schimmel zich rustig verder kan vertakken. Waar ze landen op een vruchtbare bodem van omkoopbare ambtenaren en eindeloos kunnen putten uit een reservoir van arme jongeren. In Mali is dat meer dan de helft van de bevolking, met weinig vooruitzicht op een baan. Het oudere establishment zag nooit veel noodzaak kansen voor ze te creëren. En sloot ook nog eens hele bevolkingsgroepen zoals Touaregs en Arabieren buiten, met uitzondering van een kleine elite. Dat is de situatie waarin onze militairen over een paar weken geparachuteerd worden.

De VN-missie in Mali: de ervaring leert dat Westerse politici het veel langer dan 10 jaar in zo’n lastig land niet uithouden. Zijn we werkelijk bereid deze zwakke plek ‘ Mali – sterker te helpen maken? Mali krijgt een geweldige kans, waarbij de landen in de regio het nakijken hebben. Een volledig opgetuigde VN-missie met een hulppakket van 3,25 miljard euro erbij. Nu is de neiging van de gulle gevers om zich vooral op het symptoom terrorisme te richten, het Malinese leger tot op de tanden te bewapenen om daarmee de terroristen over de grenzen te jagen. Maar voor je het weet wordt met diezelfde wapens de volgende militaire coup gepleegd, zoals tot dusver de traditie is in Mali. Investeren in de rest van het landsbestuur dan? Ja, maar daarvan kwam eerder weinig bij de bevolking terecht. Frustratie daarover leidde zelfs tot brede steun voor de militaire coup in 2012. En ook in het noorden bij de Touaregs, die door corrupte praktijken van het Malinese leger hun broodwinning zagen slinken. Frustratie die hen de wapens deed oppakken. De rest is geschiedenis.

De kans die we Mali bieden is dus groot, maar het moet w’l over een andere boeg. Genoeg lessen uit andere conflictlanden die ons leren hoe belangrijk het is om bottom up te werken aan de opbouw van een democratisch land. In Mali heeft het conflict geen algeheel destructief effect gehad zoals in Afghanistan. Wel is het het op vier-na-armste land ter wereld waardoor ”n van de meest lucratieve drugssmokkelroutes ter wereld loopt. Mali’s kracht zit in de nieuwe generatie, die staat te popelen het land te helpen opbouwen. Maar het establishment in de overheid en private sector biedt ze nauwelijks banen, en het ontbreekt hen aan vaardigheden en middelen om zelf iets te beginnen. En dat is precies waar wij een verschil kunnen maken.

Ondernemerschap bevorderen onder jongeren die het in zich hebben. Zoals onder de talloze voormalige gidsen die toeristen rondleidden in de Dogonvallei vlakbij Timboektoe, of de ontheemden die het geweld uit Gao moesten ontvluchten. Op zo’n manier economische alternatieven bieden aan jongeren die kwetsbaar zijn voor werving door criminele en terroristische groepen, is innovatief. Uiteraard is het een kleine stap, maar een belangrijke, die een Nederlandse organisatie als Spark durft te zetten. Als dat hulpgeld deels omgezet kan worden in leningen voor beginnende ondernemers ziet de rest dat het mogelijk is het heft in eigen handen te nemen. Door hun handel is het mogelijk de kloof tussen Noord- en Zuid-Mali te overbruggen. Waarbij wij werken aan het aanpakken van een van de belangrijkste onderliggende problemen van het conflict in Mali: werkloze jeugd.

Nu de militaire kant van de Nederlandse inzet voor twee jaar is gegarandeerd moet dus als de wiedeweerga de economische dimensie van vredesopbouw ‘ en investering in de nieuwe generatie ‘ worden opgevoerd, zodat terroristen en criminelen een plek minder hebben om zich te nestelen.

(link opinie artikel gepubliceerd in Trouw op 27 december 2013)